Pierwsze doświadczenia, które dziecko zdobywa w przedszkolu, mają ogromny wpływ na jego w przyszłość. Jeśli będą pozytywne, rozbudzą w dziecku motywację do dalszej nauki i pracy. Zdarza się jednak, że sześciolatek nie jest dostatecznie gotowy do podjęcia wymagań stawianych mu przez przedszkole czy szkołę. Dlatego ważne jest, by w porę zauważyć trudności dziecka i mu pomóc. W tym celu prowadzi się badania określające stopień osiągniętej przez sześciolatka dojrzałości szkolnej. Obserwację dojrzałości szkolnej dokonują rodzice i nauczyciele. Dzięki temu, w razie potrzeby, możliwa jest szybka i odpowiednia pomoc, tak by dziecko mogło śmiało i szczęśliwie kroczyć przez życie. Najważniejsze jednak, by nie lekceważyć trudności i problemów sześciolatka.
Na dojrzałość szkolną składają się dojrzałość fizyczna, umysłowa, emocjonalno – społeczna, dojrzałość do nauki pisania i czytania oraz dojrzałość do nauki matematyki.
Dojrzałość szkolna to osiągnięcie przez dziecko takiego poziomu sfer rozwojowych, na którym jest ono wrażliwe i podatne na systematyczne nauczanie oraz wychowanie w pierwszej klasie szkoły podstawowej.
Dyrektor przedszkola kontroluje i monitoruje, by do końca kwietnia rodzice dzieci otrzymali stosowne dokumenty związane z diagnozą przedszkolną, ponieważ jest odpowiedzialny za przeprowadzenie analizy gotowości do nauki w szkole wszystkich dzieci kończących w danym roku sześć lat.
Podsumowanie obserwacji dzieci na potrzeby analizy gotowości szkolnej przeprowadza się dwukrotnie. Wstępna obserwacja powinna zostać przeprowadzona w październiku lub listopadzie, kiedy wychowankowie zaadaptowali się już do warunków przedszkolnych.
W oparciu o wynik tej diagnozy nauczyciel miał obowiązek opracować i realizować indywidualny dla każdego dziecka, które tego potrzebowało, program wspomagania i korygowania rozwoju. Dyrektor przedszkola przez cały rok zwraca uwagę, czy nauczyciele modyfikują realizowane przez siebie programy w zależności od postępów dziecka.
Analiza dwóch obserwacji pozwala na obserwację rozwoju dziecka.
Dwukrotne podsumowanie obserwacji pozwala na porównanie wyników po upływie kilku miesięcy, podczas których nauczyciel i rodzice podejmują działania wspierające rozwój dziecka. Umożliwia to dokonanie analizy dynamiki rozwoju dziecka, postępów w różnych obszarach jego aktywności i ułatwia podjęcie przez rodziców decyzji o rozpoczęciu przez dziecko nauki w klasie pierwszej szkoły podstawowej lub odroczeniu tego obowiązku.
Dyrektor przedszkola monitoruje, czy we wskazanych terminach nauczyciele wypełnili obowiązek dokonania analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole. Wykonanie zadania powinna potwierdzić prowadzona przez nauczycieli dokumentacja (arkusz obserwacji dziecka, dzienniczki/zeszyty obserwacji, karty pracy dziecka.)
Formę dokumentu dotyczącego diagnozy przedszkolnej ustalają przepisy.
Informacje o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na drukach, na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych. Dokument o stanie przygotowania dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej powinien zawierać informacje dotyczące:
- Opanowania wymagań określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego w obszarze:
- umiejętności społecznych i odporności emocjonalnej,
- umiejętności matematycznych i gotowości do nauki czytania i pisania,
- sprawności motorycznej i koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- samodzielności, w tym umiejętności wykonywania czynności samoobsługowych,
- Potrzeb rozwojowych dziecka, w tym zauważonych predyspozycji, uzdolnień i zainteresowań.
- Dodatkowych spostrzeżeń o dziecku.
Powinny być w nim zawarte także informacje o podjętych lub potrzebnych działaniach wspierających potrzeby dziecka oraz wskazówki dla rodziców. Wydana rodzicom informacja powinna być oznaczona datą, podpisana przez nauczyciela i dyrektora przedszkola.
Szkoła nie może domagać się okazania informacji o gotowości.
Rodzice po otrzymaniu tej informacji mogą przekazać ją szkole, w której dziecko rozpocznie naukę, jeśli uznają, że zawarte w niej uwagi pomogą w dalszej pracy z dzieckiem. Natomiast szkoła nie ma prawa żądać od rodziców udostępnienia informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej.
Danuta Rusin
Dyrektor Przedszkola Publicznego
w Świlczy